|
|
|
|
|
گزارش سجاد زارعیان، علیرضا مرتضوی‌نیا، پریسا شوکتی
قرار ما برای شروع سفر یکشنبه عصر، ساعت 19:30 در ترمینال غرب بود. اتوبوس حدود ساعت 20:00 از تهران خارج شد و ساعت 6:30 صبح در هوای بارانی به مریوان رسیدیم. آقای سفرنگ و خانم رعنا وزیری در مریوان منتظرمان بودند و همراه با دو ماشین دیگر، به اقامتگاه ایشان در جنوب غربی حومه مریوان رفتیم.
صبح روز اول پس از صرف وعده صبحانه در اقامتگاه آقای سفرنگ و آماده شدن برای پرنده نگری، در ساعت 9:30 در هوای باران نم نم بهاری، با خودرو محلی به سمت تالاب زریوار حرکت کردیم. در طول مسیر قبل از تالاب پرنده نگری آغاز شد. چندین بار توقف داشتیم و گونه های جالبی از پرندگان را در مزارع کشاورزی و آبگیرهای مریوان مشاهده کردیم (31 گونه)، مانند: خروس کولی معمولی، خروس کولی سینه سیاه، سبزه قبا، لک لک سفید، پرستوهای دریایی سیاه بال سفید، معمولی و تیره، گاوچرانک‌ها و حواصیل زرد تا به تالاب زریوار رسیدیم. همچنان هوای شهر مریوان بارانی بود. اما گروه به پرندهنگری در حاشیه تالاب مریوان مشغول و با راهنمایی آقای سفرنگ با ساکنان تالاب زریوار آشنا شد. تماشای کشیم‌های بزرگ و کوچک به همراه جوجه‌ها، پرواز پرستوهای دریایی معمولی و نوک کاکایی و شنیدن آواز دلنشین سسک ساوی از جذابیت‌های این بخش از برنامه بود. پس از پرندهنگری در تالاب زریوار برای استراحت و صرف وعده نهار به اقامتگاه برگشتیم.
پرستو دریایی معمولی - عکس از امیر مدیری
کشیم بزرگ و جوجه - عکس از مولود جابری
.jpg)
سسک ساوی - عکس از علیرضا مرتضوی نیا
مقصد بعدی ما در بعد از ظهر روز اول، روستای دره تفی بود که به عنوان شهر لک لک‌ها شناخته شده است. رفتار توام با مهربانی مردم این منطقه با پرندگان، آنها را میزبان صدها لک لک کرده که رنگ و بوی دیگری به این روستا بخشیده است. در این روستا پس از چشیدن طعم بستنی محلی و بازدید از سایت لک لک‌ها به قسمت شمالی دریاچه زریوار(شروان) حرکت کردیم و این منطقه را هم پایش کردیم. تالاب میزبان پرستوهای دریایی سیاه بال سفید، تیره و معمولی، چلچله‌های رودخانه‌ای، دم جنبانک‌های شکم زرد، کشیم‌های بزرگ و... بود (31 گونه).
عکس از علیرضا مرتضوی نیا
جنگل مقصد بعدی سفر ما بود. اینجا در جنگل‌های زاگرس 2 کیلومتر پیمایش داشتیم و ساکنان جنگل مانند لک لک های سفید در لانه، چرخ ریسک سرآبی، دارکوب سوری و جی جاق را تماشا کردیم (22 گونه). در این منطقه بیش از صد لانه طبیعی و فعال لک لک سفید وجود داشت.
چرخ ریسک سرآبی - عکس از امیر مدیری
لک لک های سفید - عکس از سجاد زارعیان
پس از استراحت و نوشیدن چای و میان وعده به سمت اقامتگاه برگشتیم. در اقامتگاه صدای آواز مرغ حق به گوش می‌رسید و پایان بخش برنامه هیجان‌انگیز پرندهنگری این روز تماشای مرغ حق در میان درختان اقامتگاه آقای سفرنگ بود و پس از صرف وعده شام برنامه روز اول به پایان رسید.
مرغ حق، عکس از امیر مدیری
مقصد ما در روز دوم سفر پرنده نگری در کردستان، روستای تاریخی و گردشگری پالنگان بود. ساعت 9 صبح از اقامتگاه آقای سفرنگ به سمت پالنگان حرکت کردیم. در مسیر جاده قبل از روستا (جاده مازی بن) چندین بار با مشاهده گونه‌های جالب پرندگان ساکن جنگل های زاگرس در کنار جاده توقف کردیم. قرقی، سارگپه معمولی، جی جاق، پرستو معمولی دمگاه حنایی، چک چک گوش سیاه، چلچله دمگاه سفید و زنبورخوار اروپایی از مشاهدات ما در جاده کوهستانی بود (18 گونه). پس از رسیدن به روستای زیبای پالنگان، حدود 7 کیلومتر پیمایش از کنار رودخانه داشتیم و در طول مسیر گونه‌های جذابی از پرندگان ساکن رودخانه و کوهستان مانند زیرآبروک، پرستو دمگاه حنایی و معمولی، کمرکولی کوچک و بزرگ، طرقه کوهی، عقاب پرپا و سسک باغی را مشاهده کردیم (27 گونه). وعده نهار و میان وعده را در طبیعت، در کنار رودخانه خوردیم و سعی کردیم بدون زباله طبیعت را ترک کنیم. زباله‌های خود را جمع‌آوری و به سمت اقامتگاه بازگشتیم. شام را در اقامتگاه آقای سفرنگ خوردیم و پس از دورهمی و گفتگوی شبانه برنامه روز دوم به پایان رسید.
پرنده نگری در پالنگان - عکس از غفار قنبرپور
زیرآبروک - عکس از مولود جابری
دم جنبانک خاکستری - عکس از پریسا شوکتی
برنامه روز سوم ما پرنده نگری در روستای تاریخی و گردشگری اورامان تخت و بازدید از زیارتگاه پیر شالیار بود. صبح روز چهارشنبه 14 اردیبهشت، پس از صرف صبحانه ساعت 10:00 از اقامتگاه آقای سفرنگ به سمت روستای اورامان تخت حرکت کردیم. در مسیر جاده چند توقف داشتیم و گونه‌های جالبی از پرندگان را مشاهده کردیم. مانند چلچله‌های دمگاه سفید در حال لانه سازی و زردپره سرسیاه. جلوتر در نقطه‌ای از کوهستان توقف کردیم تا هما، زردپره رخ زرد و چک چک کردی را که تنها در کردستان و حوالی آن مشاهده می شوند، پیدا کنیم. خوشبختانه یک هما از بالای سر ما پرواز کرد و دو گونه هدف دیگر را به همراه طرقه کبود و سینه سرخ ایرانی تماشا کردیم. سپس به روستای اورامان تخت رفتیم و از عبادتگاه پیرشالیار بازدید کردیم.
زردپره رخ زرد - عکس از علیرضا مرتضوی نیا
چک چک کردی - عکس از مولود جابری
پس از روستا، مسیر گردنه تته و جاده ژالانه در مرز ایران و عراق را در پیش گرفتیم. در اواسط گردنه، یک میان وعده خوشمزه مهمان آقای سفرنگ بودیم: ترکیب برف و شربت آلبالو. جایی که توقف کردیم، محل کلونی صدها چلچله دمگاه سفیدی بود که در حال ساختن لانه هایشان بودند. از بالای گردنه گل های لاله واژگون و روستاهای مرزی کشور عراق قابل مشاهده بودند.
کلونی چلچله‌های دمگاه سفید - عکس از سجاد زارعیان
عکس گروه از غفار قنبرپور
در ادامه سفر، جایی که برای نهار توقف کردیم بسیار شگفت انگیز بود. حدود سی دال معمولی در کوهستان تماشا کردیم که در حال تغذیه از جنازه یک الاغ و رقابت با غرابها بودند. اینجا زاغ نوک زرد، قرقی و زردپره سر خاکستری هم مشاهده کردیم.
دال‌های معمولی - عکس از امیر مدیری
دال معمولی - عکس از علیرضا مرتضوی نیا
پس از صرف وعده نهار خوشمزه محلی در گردنه تته رهسپار نقطه دیگری در جنگل های مریوان شدیم تا سمندر کردستانی را ببینیم. تماشای سمندرهای زیبای کردستانی در رودخانه که از نظر حفاظتی، به شدت در معرض خطر انقراض قرار دارد، برای همگی لذت‌بخش بود.
سمندر کردستانی - عکس از سجاد زارعیان
برنامه روز پایانی به جنگل های بلوط مریوان اختصاص یافته بود. پس از صبحانه و قبل از حرکت، اکثر دوستان در گروه‌های کوچک برای پرنده نگری به باغ‌های اطراف اقامتگاه رفتند و گونه های جالبی مانند شبگرد معمولی، پری شاهرخ، سنگ چشم پشت سرخ و مرغ حق را مشاهده کردند (13 گونه).
شبگرد معمولی - عکس از محمدرضا مرتضوی نیا
ساعت 9 به سمت جنگل حرکت کردیم. در جاده روستایی برای تماشای گل های بابونه توقف کردیم و پیمایش در جنگل بلوط شروع شد. در جنگل‌های زیبای بلوط حدود 7 کیلومتر پیمایش داشتیم و 40 گونه از پرندگان جنگلی مانند جغد جنگلی، جیجاق، کمرکولی جنگلی، کوکو معمولی، عقاب پرپا و چرخ ریسک سرسیاه را مشاهده کردیم. تعداد زیادی از همسفران موفق به تماشای جغد جنگلی نشده بودند و به دعوت آقای سفرنگ برای دیدن جغد جنگلی و صرف وعده نهار به تالاب زریوار رفتیم. ابتدا وعده نهار غذای محلی در یکی از رستوران های تالاب زریوار خوردیم و جست و جو ادامه یافت تا موفق به تماشا و عکاسی از یک جغد جنگلی شدیم. در مسیر برگشت چرخ ریسک های دم دراز هم تماشایی بودند.
جغد جنگلی - عکس از سمیرا سلیمانی
عقاب پرپا - عکس از امیر مدیری
عصر روز پنج شنبه 15 اردیبهشت سفر به پایان رسید. تعدای از همسفران پنج شنبه و سایر همسفران روز جمعه به شهر خود برگشتند. با تشکر از زحمات هسفران عزیز، تیم برنامه ریزی و اجرای سفر، آقای سفرنگ و خانم وزیری که میزبان ما در کردستان بودند.
لیست پرندگان مشاهدات ما در سفر به کردستان (تهیه کننده: آقای علیرضا مرتضوی نیا):
|
نام انگلیسی |
نام فارسی |
ردیف |
|
Little Grebe |
کشیم کوچک |
1 |
|
Great Crested Grebe |
کشیم بزرگ |
2 |
|
Grey Heron |
حواصیل خاکستری |
3 |
|
Great Egret |
اگرت بزرگ |
4 |
|
Western Cattle Egret |
گاوچرانک معمولی |
5 |
|
Squacco Heron |
حواصیل زرد |
6 |
|
Night Heron |
حواصیل شب |
7 |
|
Little Bittern |
بوتیمار کوچک |
8 |
|
White Stork |
لک لک سفید |
9 |
|
Eurasian Wigeon |
گیلار |
10 |
|
Garganey |
خوتکا ابروسفید |
11 |
|
Mallard |
اردک سرسبز |
12 |
|
Ferrunginous Duck |
اردک بلوطی |
13 |
|
Bearded Vulture |
هما |
14 |
|
Eurasian Griffon Vulture |
کرکس معمولی |
15 |
|
Western Marsh Harrier |
سنقر تالابی |
16 |
|
Eurasian Sparrowhawk |
قرقی |
17 |
|
Common Buzzard |
سارگپه معمولی |
18 |
|
Long-Legged Buzzard |
سارگپه پابلند |
19 |
|
Golden Eagle |
عقاب طلایی |
20 |
|
Booted Eagle |
عقاب پرپا |
21 |
|
Leeser Kestrel |
دلیجه کوچک |
22 |
|
Common Kestrel |
دلیجه معمولی |
23 |
|
Chukar |
کبک |
24 |
|
Common Quail |
بلدرچین |
25 |
|
Common Moorhen |
چنگر نوک سرخ |
26 |
|
Eurasian Coot |
چنگر معمولی |
27 |
|
Black-winged Stilt |
چوب پا |
28 |
|
Northern Lapwing |
خروس کولی معمولی |
29 |
|
Spur-winged Lapwing |
خروس کولی سینه سیاه |
30 |
|
Wood Sandpipper |
آبچلیک خالدار پاسبز |
31 |
|
Common Redshank |
آبچلیک پاسرخ |
32 |
|
Common Sandpipper |
آبچلیک آوازخوان |
33 |
|
Ruff |
تلیله شکیل |
34 |
|
Black-headed Gull |
کاکایی سرسیاه |
35 |
|
Slender-billed Tern |
کاکایی صورتی |
36 |
|
Gull-billed Tern |
پرستو دریایی نوک کاکایی |
37 |
|
Common Tern |
پرستو دریایی معمولی |
38 |
|
Whiskered Tern |
پرستو دریایی تیره |
39 |
|
White-winged Black Tern |
پرستو دریایی بال سفید |
40 |
|
Rock Dove |
کبوتر چاهی |
41 |
|
Common Wood Pigeon |
کبوتر جنگلی |
42 |
|
Laughing Dove |
قمری خانگی |
43 |
|
Eurasian Collared Dove |
یاکریم |
44 |
|
Common Cuckoo |
کوکو معمولی |
45 |
|
Eurasian Scopes Owl |
مرغ حق معمولی |
46 |
|
Tawny Owl |
جغد جنگلی |
47 |
|
Little Owl |
جغد کوچک |
48 |
|
European Nightjar |
شبگرد معمولی |
49 |
|
Common Swift |
بادخورک معمولی |
50 |
|
Common Kingfisher |
ماهی خورک معمولی |
51 |
|
Blue-cheked Bee-eater |
زنبورخوار گلوخرمایی |
52 |
|
European Bee-eater |
زنبورخوار معمولی |
53 |
|
European Roller |
سبز قبا |
54 |
|
Eurasian Hoopoe |
هدهد |
55 |
|
Syrian Woodpecker |
دارکوب باغی |
56 |
|
Crested Lark |
چکاوک کاکلی |
57 |
|
Sand Martin |
چلچله رودخانه ای |
58 |
|
Eurasian Crag Martin |
چلچله کوهی |
59 |
|
Common House Martin |
چلچله دمگاه سفید |
60 |
|
Barn Swallow |
پرستو معمولی |
61 |
|
Red-rumped Swallow |
چلچله دمگاه حنایی |
62 |
|
White Wagtail |
دم جنبانک ابلق |
63 |
|
Yellow Wagtail |
دم جنبانک شکم زرد |
64 |
|
Grey Wagtail |
دم جنبانک خاکستری |
65 |
|
Tawny Pipit |
پیپت خاکی |
66 |
|
Red-backed Shrike |
سنگ چشم پشت سرخ |
67 |
|
Lesser grey Shrike |
سنگ چشم خاکستری کوچک |
68 |
|
White-throated Dipper |
زیرآبرووک |
69 |
|
SpottedFlycatcher |
مگس گیر خالدار |
70 |
|
White-throated Robin |
سینه سرخ ایرانی |
71 |
|
Common Redstart |
دم سرخ معمولی |
72 |
|
Whinchat |
چک بوته ای |
73 |
|
Black-eared Wheatear |
چک چک گوش سیاه |
74 |
|
Kurdish Wheatear |
چک چک کردی |
75 |
|
Blue Rock Thrush |
طرقه کبود |
76 |
|
Eurasian Blackbird |
توکای سیاه |
77 |
|
Cetti's Warbler |
سسک دم پهن |
78 |
|
Savi's Warbler |
سسک خوش صدا |
79 |
|
Eurasian reed Wrblr |
سسک نیزار معمولی |
80 |
|
Moustached Warbler |
سسک ابروسفید |
81 |
|
Great reed Warbler |
سسک نیزار بزرگ |
82 |
|
Olivaceous Warbler |
سسک درختی زیتونی |
83 |
|
Willow Warbler |
سسک بیدی |
84 |
|
Garden Warbler |
سسک باغی |
85 |
|
Common Whitethroat |
سسک گلوسفید |
86 |
|
Lesser Whitethroat |
سسک گلوسفید کوچک |
87 |
|
Long-taild Tit |
چرخ ریسک دم دراز |
88 |
|
Sombr Tit |
چرخ ریسک سر سیاه |
89 |
|
Great Tit |
چرخ ریسک بزرگ |
90 |
|
Blue Tit |
چرخ ریسک سرآبی |
91 |
|
Eurasian Nuthatch |
کمرکولی جنگلی |
92 |
|
Western Rock Nuthatch |
کمرکولی کوچک |
93 |
|
Eastern Rock Nuthatch |
کمرکولی بزرگ |
94 |
|
Rock Bunting |
زردپره کوهی |
95 |
|
Cinereous Bunting |
زردپره رخ زرد |
96 |
|
Black-headed Bunting |
زردپره سرسیاه |
97 |
|
Corn Bunting |
زردپره مزرعه |
98 |
|
Common Chaffinch |
سهره جنگلی |
99 |
|
House Sparrow |
گنجشک خانگی |
100 |
|
Yellow-throated Sparrow |
گنجشک گلوزرد |
101 |
|
Rock Sparrow |
گنجشک کوهی |
102 |
|
European Starling |
سار معمولی |
103 |
|
Europan Golden Oriole |
پری شاهرخ |
104 |
|
Eurasian Jay |
جی جاق |
105 |
|
Eurasian Magpie |
کلاغ زاغی |
106 |
|
Alpine Chough |
زاغ نوک زرد |
107 |
|
Westrn Jackdaw |
کلاغ گردن بور |
108 |
|
Rook |
کلاغ سیاه |
109 |
|
Hooded Crow |
کلاغ ابلق |
110 |
|
Northern Heron |
غراب معمولی |
111 |
|
Purple Heron |
حواصیل ارغوانی |
112 |
|
Levant Sparrowhawk |
پیغو بزرگ |
113 |
|
Black Kite |
کورکور سیاه |
114 |
|
European Turtle Dove |
قمری معمولی |
115 |
|
Common Nightingale |
بلبل معمولی |
116 |
|
Menetries Warbler |
سسک سر دودی |
117 |
|
Grey-necked Bunting |
زردپره سرخاکستری |
118 |
|
Rosy Starling |
سار صورتی |
119 |
عکس گروه از سمیرا سلیمانی
راهنما: محمد سفرنگ
همسفران:
کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به باشگاه پرنده نگری ایرانیان می باشد
پرندگان ایران