باشگاه پرنده نگری ایرانیان
اعضا
خانه پرندگان ایران وبلاگ
باشگاه پرنده نگری ایرانیان
سبد خرید جستجو اعضا زبان

گزارش برنامه پرنده‌نگری در سرزمین تالاب‌ها | 31 فروردین تا 2 اردیبهشت 1402

گزارش شیدا معینی


مبدا: تهران
مقصد: سرزمین تالاب‌ها، آذربایجان غربی
تاریخ سفر: 31 فروردین تا 2 اردیبهشت ماه 1402
راهنمایان برنامه: آقایان صیاد شیخی و سجاد زارعیان

روز اول 

30 فروردین ساعت 8 شب از ترمینال غرب تهران، همراه با راهنمایان برنامه در قالب یک گروه 13 نفره به‌سمت نقده حرکت کردیم. 8 صبح 31‍‌ام به نقده رسیدیم، و آن‌جا با مینی‌بوسی که از قبل هماهنگ شده بود، به سفر ادامه دادیم. پس از صرف صبحانه در رستوران، از تالاب یادگارلو دیدن کردیم. این تالاب به‌دلیل مشکلات محیط زیستی و خشک‌شدن در لیست مونتروی کنوانسیون رامسر قرار گرفته است. در بین‌راه اولین گونه‌ای که نمایان شد، پرنده‌ای نشسته بر زمین، با جذبه و زیباروی، به اسم لیل بود. سپس به‌سمت تالاب سولدوز به قصد دیدار با شاه‌بوف ایران حرکت کردیم. قدم‌ها برداشتیم و جستجو کردیم. گویا شاه‌بوف برای کاری خانه‌اش را ترک کرد بود! کلاغ‌های گردن‌بور، فراوان دیدیم.

لیللیل - عکس از محمد خطیبی

از آن‌جا به‌قصد دیدن چرخ‌ریسک نیزار، مسیر تالاب سولدوز را ادامه دادیم. مدتی صبر و جستجو و در آخر، چرخ‌ریسک نیزار تشریف‌فرما شدند و همگی یک دل‌سیر تماشایش کردیم. سسک نیزار هم در این حین به رقابت برای نمایش کم نگذاشت. سنقرهای تالابی، چنگرها، چوب‌پاها و... همگی آن‌جا بودند.

چرخریسک نیزارچرخ‌ریسک نیزار - عکس از شیدا معینی


سرزمین تالاب هابه‌وقت دیدن چرخ‌ریسک نیزار 


ترنج دهقان

سجاد زارعیان و ترنج دهقان، پرنده‌نگر نوجوان و با‌ انگیزه

به‌سمت اقامتگاه قاراپاپاق برای گذاشتن وسایل و صرف ناهار حرکت کردیم. ناهار را خوردیم، مستقر شدیم و چند ساعتی استراحت کردیم. عصر به تالاب حسنلو برای دیدن اردک سرسفید رفتیم. جمع اردکان جمع بود! اردک سرسفید، اردک سرحنایی، اردک تاج‌دار و.... زمان بازگشت به اقامتگاه شده بود، قبل از رفتن به اقامتگاه، همگی سری به بازارچه مرزی نقده زدیم و بعد از آن به اقامتگاه رفتیم و شام خوردیم. روز اول در این فکر فرورفته بودم که چه منطقه زیبایی ست این خطه از ایران؛ دشت‌ها، تالاب‌ها، نیزارها، و مردمان کرد و آذری زبان آذربایجان غربی هر کدام چه میراث گرانبهایی هستند.


روز دوم

پس از صرف صبحانه در رستوران، به‌سمت تالاب کانی‌برازان حرکت کردیم. اردک سرسفید، اردک سرحنایی و تاج‌دار دیده شدند. دسته‌های پرتعداد فلامینگوها را در پرواز دیدیم که عظمت و زیبایی پروازشان در نوشتن نمی‌گنجد. در مسیر بازگشت از تالاب، پاشلک و آبچلیک را در یک قاب دیدیم.

اردک سرسفیداردک سر سفید - عکس از محمد خطیبی

دسته فلامینگودسته فلامینگوها - عکس از شیدا معینی

 

درختان سیبِ پر شکوفه به‌قدری زیبا بودند که چشم از آن‌ها نمی‌شد برداشت. پرواز گاه‌ و بی‌گاه لک‌لک‌ها برسرمان و دیدن لانه‌هایشان در سطح شهر که همگی نشان از مهربانی مردمانشان است، زیبایی سفر را چندین برابر کرده بود.

لک لک
لک لک سفید - عکس از محمد خطیبی


وقت ناهار شده بود و همگی ناهار را در مسیر و رستوران صرف کردیم. بعد از ناهار، به‌سمت تالاب حسنلو حرکت کردیم. دسته‌های چندتایی باکلان‌های کوچک نشسته بردرخت را دیدیم و سپس به‌ تالاب شیطان‌آباد رسیدیم. آن‌جا آبگیر کوچکی بود. باد سردی می‌وزید. زنبورخواران اروپایی به تعداد زیادی دیده می‌شدند و البته سهره طلایی.

صرف ناهار


پس از گشت‌وگذار به اقامتگاه بازگشتیم. وسایلمان را گذاشتیم و پیاده به‌سمت موزه و تپه تاریخی حسنلو حرکت کردیم. درحین بازدید از موزه، آقای شیخی توضیحاتی راجع به این مکان تاریخی زیبا ارائه دادند. تپه حسنلو قدمتی حدود شش هزار ساله دارد و جام زرین حسنلو و اشیای تاریخی بسیاری، میراث این تپه باستانی هستند. قدمی در میان تپه‌ها زدیم و به گذشته‌ها پرت شدیم. گل‌های بابونه خودرو و دسته‌های پرتعداد بادخورک‌ها بر فراز تپه قدمت‌دار، بخشی از صحنه‌های ماندگار این سفر شد. عکس‌های قشنگی ثبت کردیم. بستنی سنتی خوردیم و به اقامتگاه بازگشتیم و شام خوردیم.

گروه در تپه حسنلوعکس گروه در تپه حسنلو

بابونه

گل‌های بابونه خودرو - عکس از سجاد زارعیان

عکس گروهی
عکس از محمد خطیبی

شب‌هنگام، سعادت دیدار جناب عزیز عذار، فعال محیط زیست، پرنده‌نگر و نویسنده کتاب «پرندگان سولدوز» به‌همراه فرشید دیلمقانی، استاد دانشگاه و عکاس پرندگان را داشتیم، که راجع به تهیه کتاب و تجربیاتشان صحبت کردند. از هم‌نشینی و هم‌صحبتی با آن دو بزرگوار لذت بردیم.

حضور آقایان عذار و دیلمقانیحضور آقایان عزیز عذار و دکتر دیلمقانی در محل اقامتگاه

روز سوم

روز آخر سفر قرار بر این بود که به‌دیدار میش‌مرغ برویم. ساعت 5 صبح از اقامتگاه به‌سمت بوکان، تنها زیستگاه شناخته‌شده میش‌مرغ حرکت کردیم. در مسیر و در مینی‌بوس به‌لطف یکی از دوستان که بازی‌های جالبی طراحی کرده بودند، حسابی مشغول شدیم، آموختیم و خندیدیم. بازی‌ها با اسم و عادات رفتاری و... پرندگان بود. با جناب احمدی محیط‌بان منطقه، برای راهنمایی و نشان‌دادن میش‌مرغ هماهنگ شده بود. در همان لحظات اول، یک میش‌مرغ نر زیبا دیده شد. بعد از آن یک نر دیگر و دو ماده هم دیدیم. در دشت‌ها و مزارع، پرواز انواع چکاوک‌ها به چشم می‌خورد. دوربینی جهت حفاظت در بالاترین منطقه زیستگاه میش‌مرغ کار گذاشته بودند که به‌صورت آنلاین به مرکز و تهران تصویر می‌داد. محل را ترک کردیم و در مسیر بازگشت به یک دفعه میش‌مرغ ماده زیبایی به فاصله نزدیک‌تر از قبلی‌ها نمایان شد. با دل صبر به تماشایش پرداختیم و دوستان مشغول عکاسی شدند و حتی پرواز آن پرنده زیبا را هم مشاهده کردیم. به وقت صبحانه، غذای سنتی بوکان به اسم یرالما یامورتا را خوردیم. در محلی در کنار باغ‌های درختان سیب نشستیم و هندوانه‌ای هم خوردیم.

میش مرغمیش مرغ - عکس از محمد خطیبی

 

حضور آقای احمدی
حضور آقای احمدی جهت راهنمایی برای مشاهده میش‌مرغ

دوباره به‌سمت تالاب سولدوز رفتیم تا شانس مجدد خود را برای زیارت شاه‌بوف امتحان کنیم و چه سعادتی! دو شاه‌بوف نشسته دردل صخره‌ها دیدیم. مدتی به تماشایشان نشستیم و لذت بردیم. در مسیر بازگشت، پیپت گلوسرخ رویت شد که برای برخی از دوستان گونه جدیدی بود. سپس به اقامتگاه رسیدیم و ناهار خوردیم، کمی استراحت کردیم و با دوستان گپ‌وگفتی زدیم و خاطرات این چند روز سفر را مرور کردیم.

شاه بوفشاه‌بوف - عکس از کاوه نادری

پیپت گلوسرخ

پیپت گلوسرخ - عکس از مهدیه یاوری

ما به‌سمت ترمینال حرکت کردیم. ساعت 9 شب سوار اتوبوس شدیم، و 7:30 صبح روز یکشنبه سوم اردبیهشت ماه به تهران رسیدیم. همگی از یکدیگر خداحافظی کردیم و با کوله‌باری از تجربیات و مشاهدات جدید و خاطره‌ای خوش به‌سمت خانه راهی شدیم. با تشکر از راهنمایان با دانش برنامه آقایان سجاد زارعیان و صیاد شیخی که همواره در طول سفر برای آموزش در تلاش بودند.

اقامتگاه

اقامتگاه قاراپاپاق - عکس از سارا پاکی

 

لیست پرندگان مشاهده شده (تهیه‌کننده: سجاد زارعیان):

نام پرنده به انگلیسی

نام فارسی پرنده

ردیف

Mallard

اردک سرسبز

1

Red-crested Pochard

اردک تاج‌دار

2

Common Pochard

اردک سرحنایی

3

Northern Shoveler

اردک نوک‌پهن

4

Ferruginous Duck

اردک بلوطی

5

Common Moorhen

چنگر نوک‌سرخ

6

Eurasian Coot

چنگر معمولی

7

Black-winged Stilt

چوب‌پا

8

Northern Lapwing

خروس کولی شمالی(معمولی)

9

Spur-winged Lapwing

خروس کولی سینه‌سیاه

10

White-tailed Lapwing

خروس کولی دم‌سفید

11

Green Sandpipper

آبچلیک تک‌زی

12

Common Sandpipper

آبچلیک آوازه‌خوان

13

Grey Heron

حواصیل خاکستری

14

Little Egret

اگرت کوچک

15

Eurasian Marsh Harrier

سنقر تالابی

16

Eurasian Hoopoe

هدهد اوراسیایی

17

Eurasian Hobby

لیل

18

Hooded Magpie

کلاغ زاغی

19

Eurasian Jackdaw

کلاغ گردن‌بور

20

Rook

کلاغ سیاه

21

Hooded Crow

کلاغ ابلق

22

Crested Lark

چکاوک کاکلی

23

Bearded Reedling

چرخ ریسک نیزار

24

Mustached Warbler

سسک ابروسفید

25

Common Reed Warbler

سسک نیزار معمولی(تالابی)

26

Eurasian Collared Dove

یاکریم

27

Bluethroat

گلوآبی

28

Common Redstart

دم‌سرخ معمولی

29

Isabelline Wheatear

چک‌چک دشتی

30

House Sparrow

گنجشک خانگی

31

Rock Sparrow

گنجشک کوهی

32

White-headed Duck

اردک سرسفید

33

White-winged Tern

پرستو دریایی بال‌سفید

34

Common Swift

بادخورک معمولی

35

White Stork

لک‌لک سفید

36

Greater Short-toed Lark

چکاوک پنجه کوتاه

37

European Bee-eater

زنبورخوار اروپایی

38

European Goldfinch

سهره طلایی

39

Pygmy Cormorant

باکلان کوچک

40

Night Heron

حواصیل شب

41

Pied Wheatear

چک‌چک ابلق

42

Greater Flamingo

فلامینگوی بزرگ

43

Eurasian Teal

خوتکا معمولی

44

Eurasian Spoonbill

کفچه نوک

45

Great Crested Grebe

کشیم بزرگ

46

Eared Grebe

کشیم گردن‌سیاه

47

Rock Pigeon

کبوتر چاهی

48

Avocet

آوست

49

Little Ringed Pover

سلیم طوقی کوچک

50

Black-tailed Godwit

گیلانشاه دم‌سیاه

51

Ruff

تلیله شکیل

52

Common Snipe

پاشلک معمولی

53

Red-necked Phalarope

فالاروپ گردن‌سرخ

54

Little Owl

جغد کوچک

55

Grey Wagtail

دم‌جنبانک خاکستری

56

Great Bustard

میش‌مرغ

57

Calandra Lark

چکاوک گندمزار(طرقه چکاوک)

58

Common Wood Pigeon

کبوتر جنگلی

59

Black-bellied Sandgrouse

باقرقره شکم‌سیاه

60

Montagus Harrier

سنقر گندمزار

61

Eurasian Kestrel

دلیجه معمولی

62

Crested Lark

چکاوک کاکلی

63

Eurasian Tree Sparrow

گنجشک درختی

64

Long-Legged Buzzard

سارگپه پابلند

65

Eurasian Eagle Owl

شاه‌بوف

66

Eurpean Starling

سار معمولی

67

Red-throated Pipit

پیپت گلوسرخ

68

Slender-billed Gull

کاکایی صورتی

69

Cattle Egret

گاوچرانک معمولی

70

Barn Swallow

پرستوی معمولی

71

Garganey

خوتکای ابروسفید

72

Little Grebe

کشیم کوچک

73

Black-headed Gull

کاکایی سرسیاه

74

Whiskered Tern

پرستوی دریایی تیره

75

Glossy Ibis

اکراس سیاه

76

Syrian Woodpecker

دارکوب سوری(باغی)

77

Caspian Gull

کاکایی خزری

78

Collared Pratincole

گلاریول بال­سرخ

79

White Wagtail

دم‌جنبانک ابلغ

80

European Roller

سبزقبا

81

Blue Rock Thrush

طرقه کبود

82

 

هم‌سفران:

صیاد شیخی ئیلانلو
سجاد زارعیان
• سارا پاکی
• محسن دهقان
ترنج دهقان
اسماعیل معینی
• دیاکو اسدی
مهدیه یاوری
شیدا معینی
• کاوه نادری
• سارا شهابی‌فر
• مسعود پورعلی
• محمد خطیبی بایگی

 


تاریخ ارسال: 1402/02/20
نظرات شما:
مطالب مرتبط:

         

کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به باشگاه پرنده نگری ایرانیان می باشد