|
Dryocopus یک اصطلاح قدیمی یونانی ست از دو کلمه Dryo /Drus به معنی درخت و Copus/Kopos به معنی ضربه زدن گرفته شده است. از جنس Dryocopus در دنیا 6 گونه وجود دارد و کلمه Martius به منطقهای در سوئد اشاره دارد جایی که اولین بار کارل لینه آن را البته از جنس Picus ثبت کرد. هرچند بعدها طبیعت شناس آلمانی فریدریش بوئی، پی برد دارکوب سیاه از جنس Dryocopus است.
عکس از بشیرشریفنیا
طول بدن: 45-55 سانتی متر
گستردگی بالها: 64-84 سانتی متر
ویژگیهای شناسایی:
دارکوب بزرگیست که از دور شبیه کلاغیست که تاج قرمزی دارد. در نرها کاملا تارک قرمز ست ولی ماده ها قسمت پشتی تارک قرمز و بقیه بدن سیاه است. دارای گردن تکامل یافته با عضلات بسیار قوی که به او این امکان را میدهد تا پوست درخت را به صورت چکشی بکوبد. برای قرارگیری صحیح و مناسب جهت این کار روی درخت پنجه هایی بلند و تیز، پاهایی کوتاه و شاهپرهای دم بسیار قوی دارد.
عکس از پرهام بیهقی
این دارکوب با استفاده از منقار خود درختان مرده را میکوبد و میشکافد برای یافتن و تغذیه مورچه ها و سوسک های چوب و لارو ها.
زیستگاه: به طور کلی در جنگلهای با قدمت بالا و مخروطی بیشتر از جنگلهای جدید و خزان کننده دیده میشود. دارکوب سیاه یک گونه جنگلی پراکنده است و میتواند در اکثر مناطقی که جنگلهای وسیع قدیمی دارد با موفقیت تولید مثل کند. در برهه ای از زمان با جنگل زدایی بیشتر در مناطق اروپا و آسیا، این گونه رو به زوال نهاده و در بعضی مناطق امروزه نیز از جمله در جنگل های کوههای پیرنه اسپانیا با مشکل روبرو است. به طور معمول به درختان بالغ و پایه های کافی درختان مرده برای حفظ جمعیت تولید مثل مناسب نیاز دارند. با این حال، با ترمیم برخی مناطق جنگلی، تعداد دارکوبهای سیاه در برخی از مناطق اروپا افزایش یافته است. آنها بعضاً به دلیل آسیب دیدن در خطوط برق، تیرهای ارتباطی و خانهها، گونه ای مزاحم قلمداد میشوند که گهگاه منجر به مرگ دارکوب در اثر برق گرفتگی یا توسط انسان میشود.
شکارچی اصلی طبیعی آنها سمور جنگلی ست، که از تخم، جوجه های پرنده و ماده های جوان تغذیه میکند. کلاغ گردن بور، جغد های اورال، جغد شاخدار، طرلان و سارگپه استپی نیز ممکن است دارکوب های سیاه را شکار کنند.
عادات رفتاری و زیستی: برخلاف بقیه دارکوبهای ایران محدودیتی در پرواز ندارد و بخوبی می تواند در جنگل برای مسافتی پرواز کند. عادت دارد یک درخت با لکه های قارچی و نسبتا پوسیده را انتخاب و ایجاد سوراخهای متعدد در طی یک بازه زمانی به طوری که بعد از مدتی و ترک آن درخت، حفرههای بجای مانده میتواند لانه سایر پرندگان و پستانداران جنگلی مثل دارکوب کوچک یا کمرکلی جنگلی و بعضا گونههای سنجاب مورد استفاده قرار گیرد.
تولید مثل: وقتی لانه مناسبی در تنه درخت آماده شد، ماده دو تا هشت تخم میگذارد. نر وماده در انجام تغذیه جوجه و مواظبت از آنها تقسیم وظایف میکنند. جوجه ها بعد از میانگین 35روز از لانه خارج میشوند و حدود یک هفته بعد والدین خود را نیز ترک میکنند.
پراکنش و فراوانی و زمان مشاهده: از اروپای مرکزی و شمالی گرفته تا جنگلهای سیبری و اسیای مرکزی تا آسیای شرقی و شمال ژاپن و همچنین در نوار باریکی از شمال دریای سیاه تا حاشیه جنوبی دریای کاسپین و در ارتفاع 100 تا 2500 متر از سطح دریا قابل مشاهده است.
منابع:
داوطلبینی که در تهیه این معرفی همیاری نمودند: