|
|
|
|
|
کمرکلی با جثه متوسط با سر بزرگ، دم کوتاه و منقار قوی، ضخیم، به نسبت دراز و مستقیم است. نر و ماده تقریباً هم‌شکل و فاقد تغییرات فصلی هستند. در پرنده نر بالغ در دوره جوجه‌آوری تارک سر، پس گردن، روتنه و پوش‌پرهای روی بال‌ها خاکستری مایل به آبی است. نوار چشمی سیاه و بلندی دارد که از جلوی پیشانی شروع و تا دو طرف گردن امتداد یافته است. پرهای کناری دم تیره است، نزدیک به انتها خال‌های سفید دارند و نوک آن‌ها خاکستری دیده می‌شود. بخش پایینی صورت و بالای گلو سفید و بخش پایینی گلو نخودی است. سینه و شکم نخودی مایل به نارنجی، پهلوها و پوش‌پرهای زیر دم بلوطی و لکه‌های سفید نخودی مشخصی در دو طرف پوش‌پرهای زیر دم دیده می‌شود. زیرگونه S.e.rubiginosa در جنگل‌های شمال کشور روتنه خاکستری مایل به آبی تیره و زیرتنه بلوطی پررنگ دارد، اما در زیرگونه S.e. persicaدر جنگل‌های زاگرس زیرتنه نخودی‌تر است. پرنده ماده خیلی شبیه نر است، اما رنگ بلوطی در پهلوها و پوش‌پرهای زیر دم با رنگ نخودی جایگزین شده است. پرنده نابالغ شباهت بسیار زیادی به بالغ‌ها دارد و فقط به واسطه منقار کوتاه‌تر پس از ترک آشیانه از بالغ‌ها قابل تفکیک است.
جنگل‌ها، درختزارها، پارک‌ها و باغ‌های با درختان پهن‌برگ مخلوط کهن‌سال را به عنوان زیستگاه برمی‌گزیند.
قلمروطلب است و در طول سال به تنهایی یا جفت درون قلمرو به سر می‌برد. پرنده‌ای پر جنب‌وجوش است، بدون استفاده از دم دائما روی شاخه‌ها و تنه درختان بالا و پایین می‌رود و روی زمین با جهش‌های کوتاه جابه‌جا می‌شود. پروازی سریع همراه با بال‌زدن‌های پی‌درپی دارد و اغلب در فواصل کوتاه پرواز می‌کند. از بی‌مهره‌ها تغذیه می‌کند و آن‌ها را روی تنه و شاخه‌های درختان صید می‌کند. در پاییز و زمستان از بذر گیاهان نیز تغذیه می‌کند.
جوجه‌آوری از اوایل تا اواخر اردیبهشت آغاز می‌شود. تک‌همسر است، از آشیانه‌های قدیمی دارکوب‌ها و یا سایر حفره‌ها و شکاف‌های موجود در تنه درختان استفاده می‌کند، درونش را با تکه‌های چوب یا پوست تنه درختان می‌پوشاند و دهانه حفره را با موادی نظیر خمیر چوب و گل‌ولای، تنگ‌تر می‌کند. معمولاً شش تا نه و به ندرت چهار تا سیزده تخم نیمه‌بیضی، صاف، تا حدی صیقلی، به رنگ سفید، با خال‌ها و لکه‌های قرمز روشن، قهوه‌ای مایل به قرمز، بنفش مایل به قرمز و بنفش و به ابعاد 8/14 × 3/19 میلی‌متر می‌گذارد. تفریخ تخم‌ها چهارده تا هجده روز به طول می‌انجامد. جوجه‌ها در بدو تولد پوشیده از کرک، ناتوان و برای تغذیه وابسته به والدین هستند. پرورش جوجه‌ها 23 تا 25 روز طول می‌کشد. معمولاً یک تا دو دسته تخم در هر دوره جوجه‌آوری می‌گذارد.
زیرگونه S.e.rubiginosa به تعداد فراوان مقیم جنگل‌های خزری از استان گیلان تا شمال غربی خراسان است. همچنین زیرگونه S.e. persica به تعداد کمتر مقیم جنگل‌های بلوط زاگرس از استان لرستان تا استان فارس است.
در فهرست پرندگان حمایت‌شده جهانی و ملی قرار ندارد.
کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به باشگاه پرنده نگری ایرانیان می باشد
پرندگان ایران
