![]() |
![]() ![]() ![]() ![]() |
طول بدن: 23 تا 29 سانتی متر
گستردگی بالها: 34 تا 38 سانتی متر
ویژگی های شناسایی:
توکای سیاه توکایی با جثه متوسط، سر گرد، دم بلند و بدن سیاه است. بدن پرنده نر به طور کامل سیاه براق است و تنها منقار و حلقه دور چشم زرد نارنجی دیده میشود. پرنده ماده روتنه قهوهای دودی و زیرتنه قهوهای کمرنگ دارد. منقار آن تیره، چانه و گلو سفید مایل به قهوهای و سینه قهوهای خاکستری همراه با حالهای قهوهای تیره است. پرنده نابالغ نیز تا حدی شبیه به پرنده ماده است ولی نخودی تر و دارای خالهای روشن فراوانی در روتنه و زیر تنه است. هماهنطور که گفته شد نر و ماده این گونه از لحاظ ظاهری متفاوت هستند و با تغییر فصل تغییرات اندکی در ظاهر آنها ایجاد میشود.
رژیم غذایی توکای سیاه را بیشتر حشرات و کرمها تشکیل میدهد و آنها را از روی زمین شکار میکند. در پاییز نیز از انواع توتها تغذیه میکند.
زیستگاه: درختزارهای متراکم و انبوه، اراضی کشاورزی، تمشکزارها، باغها و پارکها زیستگاه مناسبی برای این پرنده محسوب میشود.
عادات رفتاری و زیستی:
به طور کلی پرندهای محتاط است و هنگام احساس خطر با سردادن صدایی مخصوص با سرعت و عجله به درون پوشش گیاهی انبوه پناه میبرد. در نواحی با منبع غذایی فراوان در تمام طول سال رفتار قلمرو طلبی نشان میدهد و در خارج از دوره جوجهآوری نر و ماده دورن قلمرو جوجهآوری، مکانهای متفاوتی را اشغال و از آن دفاع میکنند.
زادآوری و تولید مثل:
از اواسط فروردین با تشکیل قلمرو، جوجهآوری توکای سیاه آغاز میشود. در زمان زادآوری آشیانه خود را در محل انشعاب درختان یا بوتهها، همچنین شکاف دیوارها و ساختمانها میسازد؛ لانه این گونه به شکل کاسهای محکم از علوفه، برگها، ساقهها و شاخهای نسبتاً قطور است که داخل آن را با مخلوطی از گل و الیاف نرم گیاهی، علوفه نرم و برگ میپوشاند. تک همسر و به ندرک چند همسر (یک نر با دو ماده) است و معمولاً چهار تا پنج و گاهی بین 3 تا 9 تخم میگذارد؛ بین 11 تا 17 روز طول میکشد تا جوجه ها از تخم بیرون بیایند.
پراکنش و فراوانی وزمان مشاهده:
توکای سیاه به طور معمول در جنگلهای خزری، کوههای کلیبر در آذربایجان شرقی، زاگرس میانی تا استان فارس و ارتفاعات کرمان، باغهای جنوب البرز در اطراف تهران و مناطق پست خوزستان تابستانگذرانی میکند و جوجهآور است. در نواحی جنوبی دریای خزر و به تعداد کمتر در دامنههای جنوب البرز، جنوب زاگرس تا استانهای فارس و خوزستان نیز زمستان گذرانی میکند. همچنین به صورت نسبتاً کمیاب در واحههای بیابانهای طبس استان یزد جوجهآوری میکند.
منابع:
داوطلبینی که در تهیه این معرفی همیاری نمودند: