|
کوچکترین چکاوک با منقاری کوتاه و کلفت شبیه به سهرهها است. نر و ماده متفاوت و فاقد تغییرات فصلی هستند. پرنده نر بالغ سر و صورت سیاه و خاکستری مایل به سفید، روتنه قهوهای مایل به خاکستری و زیرتنه یکدست سیاه دارد. پرهای مرکزی دم خاکستری مایل به قهوهای، پرهای حاشیهای سیاه و بیرونیترین جفتپرهای آن سفید چرک است و از سطح زیر یکدست تیره دیده میشود. در پرنده ماده بالغ روتنه نخودی خاکی، تارک سر و روی شانهها رگهرگه و بقیه زیرتنه نخودی مایل به سفید است. پرنده نابالغ شبیه به ماده بالغ است، اما حاشیه پوشپرهای روتنه و روی بالها روشنتر و تارک سر رگهرگه دیده میشود.
در مناطق نیمهبیابانی شنی با درختان و بوتههای پراکنده، حاشیه کشتزارها و اراضی بایر به سر میبرد.
در خارج از دوره جوجهآوری پرندهای اجتماعی است و در دستههای نسبتاً کوچک دیده میشود. اغلب از دانهها و حشرات تغذیه میکند و معمولاً آنها را روی زمین یا روی گیاهان جستجو میکند. گاهی نیز حشرات در حال پرواز را صید میکند.
جوجهآوری از اواخر اسفند در مناطق خشک و نیمهخشک بدون پوشش گیاهی یا با بوتههای پراکنده آغاز میشود. از سیستم جفتگیری این پرنده اطلاعی در دست نیست، اما احتمالاً تکهمسر و قلمروطلب است و در برخی مناطق چندین جفت در نزدیکی یکدیگر جوجهآوری میکنند. آشیانهاش چالهای کمعمق روی زمین و اغلب در پناه سنگها، صخرهها یا بوتهها است که آن را با اندک الیاف گیاهی نرم میپوشاند و حاشیه آن را با قلوه سنگها محدود میکند. معمولاً دو و گاهی سه تخم نیمهبیضی، صاف، تا حدی صیقلی، مایل به خاکستری یا سفید، با خالهای قهوهای مایل به زیتونی و خاکستری و به ابعاد 2/13 × 5/18 میلیمتر میگذارد. تفریخ تخمها یازده تا دوازده روز به طول میانجامد. جوجهها در بدو تولد پوشیده از کرک، ناتوان و برای تغذیه وابسته به والدین هستند. پرورش جوجهها دوازده تا چهارده روز طول میکشد. احتمالاً دو دسته تخم در هر دوره جوجهآوری میگذارد.
جوجهآور نسبتاً معمول در امتداد سواحل جنوبی خلیج فارس و احتمالاً سواحل بلوچستان تا مرز پاکستان است. افراد کمی نیز در طی زمستان ممکن است در همین نواحی دیده میشوند.
در فهرست پرندگان حمایتشده جهانی و ملی قرار ندارد.