گزارش برنامه پرنده‌نگری در تالاب انزلی و جنگل لیشک | 16 و 17شهریور 1402

نوشته پریسا شوکتی

سفر دو روزه به پر بارش‌ترین منطقه‌ی کشور از تهران و تبریز در نخستین ساعت‌های بامداد 16 شهریور 1402 با 2 گروه 4 نفره شروع شد. آقای ماهان مهرو در رشت به جمع تهرانی‌ها پیوستند و در روستای آبکنار در ساحل تالاب انزلی، دوستان تبریزی را ملاقات کردیم و زیر بارانی که گاهی نفسی تازه می‌کرد، گشت تالاب را شروع کردیم. یک ساعتی روی آب در چند متری آبزی‌ها و کنار آبزی‌های معروف انزلی سپری شد و بعد از قایق‌سواری، پل چوبی آبکنار را قدم زدیم.

 طاووسک - عکس از سروش سام خانیان

 اگرت کوچک - عکس از کوشا زواره

اردک سرحنایی - عکس از پریسا شوکتی

بعد از یک تابستان گرم و کم بارش، آب تالاب کم شده بود و زیر پایه‌های پل، کف تالاب خودی نشان می‌داد. تالاب و گونه‌های جذابش را ترک کردیم و حوالی ظهر به فوتورستوران استاد کوچکپور رسیدیم با انواع غذاهای خوش طعم گیلانی. مقصد بعدی ساحل دریای مازندران بود، پس از گشت ساحلی به سمت اقامتگاه "دوراز" در لاهیجان حرکت کردیم، اقامتگاهی ویژه به دست هنرمند نازک‌کار که دغدغه‌مند محیط زیست است و نهال‌کاری در جنگل لیشک و بسیاری موارد دیگر را در کارنامه دارد، آقای بهنام مولاپور. پس از استراحت کوتاه همراه با ماهان عزیز که از فعالین شناخته‌شده‌ی محیط زیست استان گیلان است به گشت شهری در لاهیجان پرداختیم، بازدید از استخر شهر، بام لاهیجان و گرازهای اهلی شده‌اش، دورنمای آرامگاه کاشف‌السلطنه (پدر چای) و صرف شام با غذای بومی لاهیجان، پایان بخش روز اول سفرمان بود.

 تابلوی راهنمای پرنده‌نگری ساحل استخر لاهیجان به همت ماهان مه‌رو

صبح روز دوم ساعت 5 آماده‌ی حرکت به سمت جنگل لیشک بودیم. این جنگل از توابع شهرستان سیاهکل و در روستای خرارود واقع است. در دهه‌های گذشته قطع یکسره (پاک تراشی) درختان کهن‌سال به منظور تهیه خوراک کارخانه‌های شفارود و چوکا انجام شده، اما اینکه امروز به همت بهنام و دوستانش، این جنگل ارزشمند به صورت علمی و با رویکردی بومی دوباره احیا می‌شود و جوانه‌های درختان اصیل هیرکانی از بین سرخس‌های انبوه قد می‌کشند، بسیار امیدوار کننده است.

کاکایی سرسیاه کوچک - عکس از سروش سام خانیان

پس از بازدید جنگل نو پا و آبگیر کوچک فشتال در مسیر، به اقامتگاه برگشتیم و بعد از صرف صبحانه به سمت تالاب کیاکلایه حرکت کردیم. بخشی از تالاب توسط شهرداری با محوطه‌سازی اطراف، محصور شده و همین از خشک‌شدن و تغییر کاربری آن جلوگیری کرده است. کیاکلایه، زیستگاه امنی برای تعدادی از گونه‌های آبزی و کنار آبزی ایجاد کرده و امکان مشاهده‌ی آن‌ها از فاصله‌ی نزدیک را میسر می‌کند.

 حواصیل شب نابالغ - عکس از پریسا شوکتی

بازدید این تالاب زیبا پایان بخش سفر بود و پس از آن دوستان پرنده‌نگر به سمت مقاصد خود راهی شدند.

همسفران در ساحل تالاب انزلی - عکس از مائده پهلوان زاده

راهنمای سفر: ماهان مهرو
همسفران:
کوشا زواره
امیرعباس فیوضاتی
سمیرا پورعبدی
سروش سام خانیان
میلاد خرم
مائده پهلوان زاده
پریسا شوکتی
مسعود پورعلی

گونه‌های مشاهده شده در تالاب انزلی:

1. خوتکای ابرو سفید Garganey (Spatula querquedula) 
2. اردک سر سبز Mallard (Anas platyrhynchos) 
3. چنگر نوک سرخ Eurasian Moorhen (Gallinula chloropus) 
4. طاووسک Gray-headed Swamphen (Porphyrio poliocephalus) 
5. چوب پا Black-winged Stilt (Himantopus himantopus) 
6. آووست Pied Avocet (Recurvirostra avosetta)
7. خروس کولی معمولی Northern Lapwing (Vanellus vanellus) 
8. سلیم طوقی کوچک Little Ringed Plover (Charadrius dubius) 
9. آبچلیک آواز خوان Common Sandpiper (Actitis hypoleucos) 
10. آبچلیک خالدار پا سبز Wood Sandpiper (Tringa glareola) 
11. آبچلیک پا سرخ معمولی Common Redshank (Tringa totanus)
12. کاکایی صورتی Slender-billed Gull (Chroicocephalus genei) 
13. کاکایی سر سیاه کوچک Black-headed Gull (Chroicocephalus ridibundus) 
14. کاکایی خزری Caspian Gull (Larus cachinnans) 
15. پرستوی دریایی کوچک Little Tern (Sternula albifrons) 
16. پرستوی دریایی تیره Whiskered Tern (Chlidonias hybrida) 
17. باکلان کوچک Pygmy Cormorant (Microcarbo pygmaeus) 
18. باکلان بزرگ Great Cormorant (Phalacrocorax carbo) 
19. حواصیل خاکستری Gray Heron (Ardea cinerea) 
20. حواصیل کوچک Little Egret (Egretta garzetta) 
21. حواصیل زرد Squacco Heron (Ardeola ralloides) 
22. حواصیل شب Black-crowned Night-Heron (Nycticorax nycticorax)
23. اکراس سیاه Glossy Ibis (Plegadis falcinellus) 
24. سنقر تالابی Eurasian Marsh-Harrier (Circus aeruginosus) 
25. زاغی Eurasian Magpie (Pica pica) 
26. کلاغ ابلق Hooded Crow (Corvus cornix) 
27. پرستوی ساحلی Bank Swallow (Riparia riparia) 
28. سار معمولی European Starling (Sturnus vulgaris)
29. گنجشک خانگی House Sparrow (Passer domesticus) 

 گونه های مشاهده شده در آبگیر فشتال:

 گونه های مشاهده شده در تالاب کیاکلایه: