|
|
|
|
|
صدا:
آواز: 
طول بدن: 30 تا 35 سانتی‌متر
گستردگی بال‌ها: 70 تا 85 سانتی متر
لیل از خانواده شاهین هاست و جزو شاهین های کوچک جثه محسوب شده و بدن لنگری همچون سایر اعضای این خانواده دارد. طبق معمول اغلب شکاری ها نرها تقریباً همشکل ولی کوچک تر از ماده ها هستند و روتنه خاکستری تیره و روی کتف ها و بال خاکستری روشن است. خط سبیلی مشخص و تیره ای دارد که صورتش را خیلی شبیه بحری نشان می دهد. زیرتنه سفید با خطوط طولی تیره که در زیر دم پرهای پوششی قرمز رنگ همانند یک شلوارک قرمزرنگ بخصوص در بالغین کلید خوبی برای شناسایی ش محسوب می شود هرچند که این کلید ممکن است باعث شود با ترمتای پاسرخ در پرواز بعضا اشتباه گرفته شود. بالهایش بلند و کشیده و شبیه بومرنگ است. شکل کلی لیل شبیه بادخورک بزرگی ست و با پرواز های سبک و چابکش مانور های زیادی در آسمان هنگام شکار می دهد. (1) چشمها تیره و حلقه چشمی زرد و پاها زرد و ناخن ها تیره ست. نابالغ ها به طور کلی تم قهوه ای دارند.
عکس از راهله مهرآسا
غذای اصلی لیل حشرات بزرگی همچون سنجاقک ها و آسیابک ها و بعضا پرندگان کوچک جثه ای مثل دم جنبانک ها، چرخ ریسک ها نیز است. در هنگام غروب حتی به خفاش هایی که برای تغذیه زود بیرون زده اند هم رحم نمی کند.
در مناطق و دشت های باز و کم درخت، مزارع کشاورزی و جنگل های تنک و حوالی مرداب ها قابل مشاهده است.
عکس از کوروش سلیمانی
لیل عادت دارد در همان حالت پروازی بعد از شکار طعمه اش را بخورد. همچنین در اوایل بهار به جمعیتهای پرستو در آسمان حمله ور شده و به طور کلی طاقت قلمرو شکنی را حتی به کلاغ ها و زاغی ها نمی دهد.
لانه را روی درختان بلند می سازد یا لانه قدیمی پرندگان دیگر نظیر زاغی و کلاغ را تصاحب می کندو بین 2 تا 4 تخم می گذارد. جوجه ها در 4هفته بدنیا می آیند و تا 4هفته بعد قادر به پروازند. لیل ها در سه سالگی بالغ شده و آماده زادآوری می شوند.
در کلِ اوراسیا (اروپا و آسیا) از شرق تا غرب تا زیر مناطق سرد شمالی و قطب شمال و نهایتا تا جنگل های تایگا قابل مشاهده ست و در ابتدای پاییز جمعیت هایی از آنها به عرض های پایین تر حتی تا جنوب آفریقا مهاجرت می کنند. در ایران نیز در نیمه شمالی ایران در نیمه اول سال و در نیمه دوم سال در نیمه جنوبی بیشتر قابل مشاهده می باشد.
لیل در آخرین ارزیابیIUCN به عنوان کمترین نگرانی طبقه بندی شده و جمعیت های خوبی در اغلب کشورهای سه قاره از آنها تخمین زده شده است. (2)
اولین توصیف از لیل اوراسیایی توسط طبیعت‌شناس سوئدی کارل لینه در سال 1758 در ویرایش دهم کتاب Systema Naturae با نام علمی فعلی Falco subbuteo بود. نام جنس فالکو از لاتین falx یا falcis به پنجه های پرنده اشاره دارد و نام گونه subbuteo از لاتین sub، بهمراهbuteo (بمعنیbuzzard سارگپه) بمعنای شبیه سارگپه است (3). نام انگلیسی این گونه از hobé یا hobet فرانسوی قدیم به معنی اوقات فراغت گرفته شده است (4) ] که احتمالا به سرگرمی قوشبازی با این پرنده اشاره دارد[
از لیل دو زیرگونه شناخته شده است: Falco Subbuteo subbuteo زیرگونه ساکن آفریقا، اروپا و آسیای مرکزی و شرقی است که زمستان ها به آفریقای مرکزی و جنوبی و جنوب آسیا می رود وFalco Subbuteo streichi توصیف شده توسط هارترت و نویمان در سال 1907 که اندکی کوچک تر است و در شرق آسیا یافت می شود.
منابع:
1-پرنده های شکاری ایران. پرویز بختیاری
2- BirdLife International (2016). "Falco subbuteo". IUCN Red List of Threatened Species.
3- Jobling, James A (2010). The Helm Dictionary of Scientific Bird Names.
4-"Hobby". Oxford English Dictionary (Online ed.). Oxford University Press
داوطلبینی که در تهیه این معرفی همیاری نمودند:
کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به باشگاه پرنده نگری ایرانیان می باشد
پرندگان ایران
