باشگاه پرنده نگری ایرانیان
اعضا
خانه پرندگان ایران وبلاگ
باشگاه پرنده نگری ایرانیان
سبد خرید جستجو اعضا زبان

پرندگان ایران عقاب ماهیگیر

Text string:
QR Code:
Error correction:
Output format:
Border: modules
Scale: pixels per module
Version range: Minimum = , maximum =
Mask pattern: (−1 for automatic, 0 to 7 for manual)
Boost ECC:
Statistics:
SVG XML code:
نام فارسی: عقاب ماهیگیر
نام انگلیسی: Western Osprey
نام علمی: Pandion haliaetus

عقاب ماهیگیر

صدا:

آواز:  

ویژگی های ظاهری:

طول بدن:  50 تا 75 سانتی‌متر

گستردگی بال‌ها:  165 تا 175 سانتی متر

ویژگی‌های شناسایی:

روتنه قهوه ای پررنگ و براق است، در حالی که سینه سفید و گاهی رگه های قهوه ای دارد و زیرتنه سفید است. سر سفید و ماسک تیره ای در سرتاسر چشم دارد که تا پشت گردن می رسد.عنبیه چشم ها طلایی تا قهوه ای است. منقار سیاه و پاها سفیدسربی با چنگال های سیاه است. دم کوتاه و بال های بلند و باریک با چهار انگشت و انگشت پنجم کوتاه تر، ظاهری بسیار متمایز به آن می بخشد.

عقاب ماهی‌گیر


عکس از حامد موسوی

رژیم غذایی:

99 درصد رژیم غذایی عقاب ماهیگیر را ماهی تشکیل می دهد و بندرت سراغ حیوانات دیگر (خرگوش، جوندگان دیگر و پرندگان) می رود.

ویژگی‌های زیستی:

زیستگاه: 

عقاب های ماهیگیرعموماً زیستگاه خود را در کنار آب انتخاب و از آبزیان تغذیه می‌کنند.عقاب ماهی‌گیر در زیست‌گاه‌های متنوعی زندگی می‌کند و مهم ترین چیزی که به آن نیاز دارد یک گستره آبی، مانند دریا، دریاچه، رود، تالاب و … است که غذای مورد نیاز او را تأمین کند. رژیم غذایی او تقریباً فقط از ماهی تأمین می‌شود و ویژگی‌های بدنی و رفتاری او به‌طور خاص برای صید ماهی تکامل یافته‌است. به همین جهت، ویژگی‌های منحصر به‌فرد، او را در یک تیره (خانواده)مجزا از دیگر پرندگان شکاری قرار می‌دهند که فقط شامل این پرنده می‌شود.

عادات رفتاری و زیستی:

   عقاب های ماهیگیر بینایی بسیار خاصی دارند که به خوبی برای تشخیص اجسام زیر آب از آسمان سازگار است. زمانی که عقاب ماهیگیر در ارتفاع 10 تا 40 متری بالای آب قرار گرفت و طعمه را برای اولین بار مشاهده کرد، به طور ناگهانی شیرجه می رود و ابتدا پاها را در آب فرو می‌برد. ماهی را با شیرجه رفتن در درون سطح آب صید می کنند و اغلب تمام بدن خود را به طور کامل زیر آب فرو می برند. هنگامی که یک عقاب ماهیگیر از فاصله چند متر مانده به سطح آب شیرجه می رود، زاویه پرواز خود را جوری تنظیم می‌کند تا انحراف تصویر ماهی ناشی از شکست، باعث اشتباه محاسباتی و بروز خطا نشود هرچند درصدی از حملات بخاطر امواج لحظه ای سطح آب، محاسبات اندکی بهم می خورد و درست روی طعمه فرود نمی آید. بنظر می رسد رنگ سفید زیر تنه این شکاری در موفقیتش در شکار نقش داشته و سبب می شود ماهی ها کمتر متوجه حضور و شیرجه اش از بالادست می شوند. 

 

عقاب ماهی‌گیر

عکس از بشیر شریف‌نیا

تولید مثل:

عقاب های ماهیگیر معمولاً مادام العمر جفت می‌شوند و تک همسر هستند. جوجه هایی که تازه از تخم خارج شده اند فقط 50 تا 60 گرم وزن دارند، اما در عرض 8 تا 10 هفته پر می گیرند در دو سالگی بالغ می شوند. طول عمر عقاب ماهیگیرحدود10 سال است، اگرچه به ندرت دیده شده که می توانند تا 20 تا 25 سال نیز عمر کنند.

پراکنش و فراوانی وزمان مشاهده: 

در تمامی قاره‌های جهان (به جز قطب جنوب) و بسیاری از جزایر زندگی می‌کند.عقاب ماهیگیر پس از شاهین بحری، دومین مقام وسعت پراکنش در گونه های شکاری و یکی از شش پرنده با پراکندگی جهانی است. در مناطق معتدل و گرمسیری تمام قاره ها به جز قطب جنوب یافت می شود. در آمریکای شمالی از آلاسکا و نیوفاندلند جنوبی تا سواحل خلیج فارس و خلیج فلوریدا زاد و ولد می کند و از جنوب ایالات متحده تا آرژانتین زمستان می گذراند.در تابستان در سراسر اروپا در شمال ایرلند، اسکاندیناوی، فنلاند و بریتانیا یافت می شود و زمستان ها در شمال آفریقا دیده می شود. در تمام ایران پاییز و زمستان و در نواحی ساحلی شمال و جنوب کشور در تمام مدت سال امکان مشاهده اش وجود دارد.

سایر: عقاب ماهیگیر یکی از گونه‌هایی بود که کارل لینه در قرن هجدهم و در کتاب خود Systema Naturae آن را توصیف کرده و به نام Falco haliaeetus نامیده شد. جنس، Pandion، تنها عضو از خانواده Pandionidae است، و تنها یک گونه، عقاب ماهیگیر (P. haliaetus)) را شامل می‌شود. جنس Pandion توسط جانورشناس فرانسوی Marie Jules César Savigny در سال 1809 توصیف شد.

نام علمی جنس آن(Pandion)  مشتق از نام یکی از پادشاهان آتن که در روزگاران کهن معتقد بودند به صورت یک شکاری درآمد. و نام گونه (haliaetus)  مشتق از دو کلمه یونانی hali به معنی دریا و aetus به معنی عقاب است.

عقاب ماهیگیر از چند جهت با دیگر پرندگان شکاری روزشکار متفاوت است. طول انگشتان پاهایش مساوی، مچ شبکه ای و چنگال هایش به جای شیاردار بودن، گرد است. عقاب ماهیگیر و جغد تنها شکارچیانی هستند که انگشت بیرونی آن‌ها قابل برگشت است و به آن‌ها اجازه می‌دهد طعمه‌های خود را با دو انگشت جلو و دو انگشت عقب در اختیار بگیرند. این ویژگی هنگامی که آنها ماهی های لغزنده را می گیرند بسیار به کار می آید.

 

عقاب ماهیگیر چهار زیرگونه دارد.
 

 
منابع: 
  1.  BirdLife International (2021). "Pandion haliaetus"IUCN Red List of Threatened Species.
 2. پرنده های شکاری ایران. پرویز بختیاری
 
داوطلبینی که در تهیه این معرفی همیاری نمودند:

مشاهدات اعضا:


نام: عقاب ماهیگیر
عکاس: شهرزاد فتاحی
محل مشاهده: خور آذینی
تاریخ: 1396/11/13
نام: عقاب ماهیگیر
عکاس: فرشید صمیمی
محل مشاهده: خور تیاب
تاریخ: 1398/11/19
نام: عقاب ماهیگیر
عکاس: احسان طالبی
محل مشاهده: خور تیاب
تاریخ: 1398/11/24
نام: عقاب ماهیگیر
عکاس: فرشید صمیمی
محل مشاهده: خور تیاب
تاریخ: 1398/11/19
نام: عقاب ماهیگیر
عکاس: سید حامد موسوی
محل مشاهده: خور تیاب
تاریخ: 1398/11/24
نام: عقاب ماهیگیر
عکاس: بشیر شریف نیا
محل مشاهده: خور آزینی
تاریخ: 1395/10/23
نام: عقاب ماهیگیر
عکاس: میترا دانشور
محل مشاهده: اسکله بریس
تاریخ: 1400/10/06
نام: عقاب ماهیگیر
عکاس: میترا دانشور
محل مشاهده: اسکله بریس
تاریخ: 1400/10/06
نام: عقاب ماهیگیر
عکاس: میترا دانشور
محل مشاهده: پسابندر
تاریخ: 1400/10/06
نام: عقاب ماهیگیر
عکاس: امیر مدیری
محل مشاهده: هرمزگان
تاریخ: 1401/01/01

         

کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به باشگاه پرنده نگری ایرانیان می باشد