باشگاه پرنده نگری ایرانیان
اعضا
خانه پرندگان ایران وبلاگ
باشگاه پرنده نگری ایرانیان
سبد خرید جستجو اعضا زبان

پرندگان ایران دم ‌چتری

Text string:
QR Code:
Error correction:
Output format:
Border: modules
Scale: pixels per module
Version range: Minimum = , maximum =
Mask pattern: (−1 for automatic, 0 to 7 for manual)
Boost ECC:
Statistics:
SVG XML code:
نام فارسی: دم ‌چتری
نام انگلیسی: Rufous-tailed Scrub Robin
نام علمی: Cercotrichas (Erythropygia) galactotes

ویژگی‌های ظاهری


طول بدن: 15تا 17سانتی‌متر

گستردگی بال‌ها: 22تا 27سانتی‌متر

ویژگی های شناسایی:

پرنده‌ای متوسط جثه با بدن باریک و کشیده است که به واسطه منقار قوی، پاهای دراز و دم بلند و چتری شکل زیبایش به آسانی قابل تشخیص است. نر و ماده هم‌شکل (نر اندکی بزرگ‌تر) و فاقد تغییرات فصلی هستند. در پرنده بالغ سر و روتنه خاکستری قهوه‌ای و زیرتنه خاکی رنگ است. نوار ابرویی سفید و نوار چشمی تیره دارد. دمگاه، پوش‌پرهای روی دم و دم بلندش بلوطی است و هنگام پرواز خال‌های سیاه و سفیدی در انتهای دم به چشم می‌آید. پرنده نابالغ شباهت زیادی به بالغ‌ها دارد ولی روتنه روشن‌تر است، گلو، سینه و پهلوها لکه‌های خاکی یا زیتونی دارد و خال‌های سیاه و سفید در انتهای دم کم‌رنگ‌تر است.

 دم چتری، بندعلیخان- عکس از پرستو هدایت زاده

ویژگی‌های زیستی

زیستگاه:

دشت‌های خشک و نسبتاً باز با بوته‌های متراکم، استپ‌های حاشیه کویر همچنین حواشی مناطق انسان‌ساخت نظیر پارک‌ها، باغ‌ها و پرچین‌ها را ترجیح می‌دهد و از کوهستان‌ها و اراضی بایر دوری می‌کند.

عادات رفتاری و زیستی:

در خارج از دوره جوجه‌آوری در گروه‌های خانوادگی دور هم جمع می‌شوند و مهاجرت می‌کنند. روی زمین و بین بوته‌ها جست‌وخیزهای سریع و مداوم می‌کند و در حالی که دم خود را در جهت عمودی تکان می‌دهد، به جستجو و تغذیه از حشرات و کرم‌ها می‌پردازد. گاهی نیز از میوه‌ها تغذیه می‌کند.

زادآوری:

جوجه‌آوری از اواسط اردیبهشت تا اوایل خرداد و با تشکیل قلمرو در بوته‌زارهای خشک، کشتزارهایی با پوشش بلند، باغ‌ها، زیتون‌زارها و تاکستان‌ها آغاز می‌شود. تک‌همسر است و آشیانه‌اش کاسه‌ای نامرتب و در ابعاد متفاوت از علوفه خشک، سرشاخه‌ها و سایر الیاف گیاهی است که آن را درون بوته‌ها یا روی درختچه‌ها و درختانی با ارتفاع کم، پرچین‌ها، چپرها و حتی روی زمین بین ریشه‌های درختان می‌سازد و درونش را با علوفه نرم، ریشک‌ها، مو، پشم و پر می‌پوشاند. معمولاً چهار تا پنج و گاهی دو تا سه تخم نیمه‌بیضی، صاف، تا حدی صیقلی، سفید یا مایل به سبز یا مایل به آبی، با خطوط، خال‌ها و لکه‌هایی نامنظم به رنگ قهوه‌ای نخودی و یا خاکستری قهوه‌ای و به ابعاد 2/16 ×2/22 میلی‌متر می‌گذارد. تفریخ تخم‌ها سیزده تا چهارده روز به طول می‌انجامد. جوجه‌ها در بدو تولد پوشیده از کرک، ناتوان و برای تغذیه وابسته به والدین هستند. پرورش جوجه‌ها دوازده تا سیزده روز طول می‌کشد، اما تا حدود بیست روز پس از آن همچنان توسط والدین مراقبت و تغذیه می‌شوند.

دم چتری، تالاب صالحیه- عکس از علی صادقی روشن

پراکنش و فراوانی

به گستردگی در اغلب مناطق کشور به استثنای کوهستان‌های مرتفع، نواحی بیابانی و کویری و نواحی پست سواحل جنوبی دریای خزر تابستان‌گذرانی می‌کند، اگرچه معمولاً در تپه‌های شنی ساحلی در میانکاله و اطراف بندر انزلی نیز دیده می‌شود.

وضعیت حفاظت

در فهرست پرندگان حمایت‌شده جهانی و ملی قرار ندارد.

 



مشاهدات اعضا:


نام: دم ‌چتری
عکاس: فرشته کاظمی
محل مشاهده: بند علیخان
تاریخ: 1400/02/16
نام: دم ‌چتری
عکاس: عباس محجوب
محل مشاهده: تالاب صالحیه
تاریخ: 1398/02/27
نام: دم ‌چتری
عکاس: سمیرا سلیمانی
محل مشاهده: تالاب قنبرآباد
تاریخ: 1399/02/19
نام: دم ‌چتری
عکاس: پرستو هدایت زاده
محل مشاهده: کردستان
تاریخ: 1398/02/21
نام: دم ‌چتری
عکاس: نادره صمیمی
محل مشاهده: بندعلیخان
تاریخ: 1399/03/14
نام: دم ‌چتری
عکاس: نادره صمیمی
محل مشاهده: بندعلیخان
تاریخ: 1399/03/14
نام: دم ‌چتری
عکاس: نادره صمیمی
محل مشاهده: بندعلیخان
تاریخ: 1399/03/14
نام: دم ‌چتری
عکاس: بشیر شریف نیا
محل مشاهده: تالاب عشق آباد
تاریخ: 1394/02/12
نام: دم ‌چتری
عکاس: میترا دانشور
محل مشاهده: بند علی خان
تاریخ: 1399/03/16
نام: دم ‌چتری
عکاس: میترا دانشور
محل مشاهده: بند علی خان
تاریخ: 1399/03/16
نام: دم ‌چتری
عکاس: میترا دانشور
محل مشاهده: علی آباد تهران
تاریخ: 1399/03/16
نام: دم ‌چتری
عکاس: نادیا خسروی
محل مشاهده: بندعلیخان
تاریخ: 1400/02/07
نام: دم ‌چتری
عکاس: نادیا خسروی
محل مشاهده: بندعلیخان
تاریخ: 1400/02/07
نام: دم ‌چتری
عکاس: نوید هرمزی
محل مشاهده: شوشتر
تاریخ: 1400/02/16
نام: دم ‌چتری
عکاس: نادیا خسروی
محل مشاهده: تالاب قنبر آباد
تاریخ: 1400/02/18
نام: دم ‌چتری
عکاس: نوید هرمزی
محل مشاهده: اهواز
تاریخ: 1400/02/27
نام: دم ‌چتری
عکاس: کورش سلیمانی
محل مشاهده: تالاب صالحیه
تاریخ: 1399/03/15
نام: دم ‌چتری
عکاس: کورش سلیمانی
محل مشاهده: تالاب صالحیه
تاریخ: 1397/02/13
نام: دم ‌چتری
عکاس: ویدا شمس
محل مشاهده: تالاب صالحیه
تاریخ: 1401/02/08
نام: دم ‌چتری
عکاس: امیر مدیری
محل مشاهده: تالاب قنبرآباد
تاریخ: 1399/02/19
نام: دم ‌چتری
عکاس: علی صادقی روشن
محل مشاهده: تالاب صالحیه
تاریخ: 1401/02/10
نام: دم ‌چتری
عکاس: رهبر کوهی
محل مشاهده: تالاب صالحیه
تاریخ: 1402/02/29

         

کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به باشگاه پرنده نگری ایرانیان می باشد